Exclusief interview met: Dwayne ‘Dopsie’ Rubin (Dwayne Dopsie and the Zydeco Hellraisers) door Giel van der Hoeven met foto’s van Arjan Vermeer © The Blues Alone? op Sportpark De Liesjes Kwadendamme tijdens het Kwadendamme Bluesfestival op zaterdag 12 mei 2012
Dwayne Dopsie: Zydeco als dance variant van de Blues [interview & CD review]
Zijn vader Rockin’ Dopsie speelde met de Cajun Twisters in 1980 in Den Haag op het North Sea Jazz Festival. Deze Dopsie Sr. bracht onder eigen naam Alton Rubin een groot deel van zijn jeugd door met het plukken van katoen en werken op de suikerrietvelden in de buurt van Lafayette. Maar als accordeonspeler maakte hij in de jaren vijftig naam en faam in de bluesclubs van Louisiana, samen met zijn neef Chester Zeno op wasbord. Vanwege zijn levendige spel werd hij Rockin’ Dopsie (speek uit: Doepsie) genoemd. Zoon Dwayne kwam op 3 maart 1979 in Lafayette als laatste van acht kinderen ter wereld. Dwayne was aanvankelijk geïnteresseerd in het wasbord (rub-board, als instrument), maar al snel besefte hij zich dat er net als zijn vader en opa een ongelooflijk talent voor accordeon spelen in hem schuilde. Hij speelt het instrument nu vanaf zijn zevende jaar en werd hiermee traditie- en familiegetrouw een pionier van de Zydeco muziek. Clifton Chenier blijft natuurlijk de ongekroonde koning van de Zydeco, 
maar Rockin’ Dopsie Sr. was met zijn ongeëvenaarde vaardigheid op de knopaccordeon zeker de kroonprins. Dwayne Dopsie treedt zijn voorganger en voorbeeld inmiddels aardig in de voetsporen en net zoals Dopsie Sr. en Chenier is hij gewijd aan het behoud van oude Franse liederen die de basis van de Zydeco vormen. Maar met invloeden vanuit de blues, R&B en funk brengt hij deze muziekstijl met energiek accordeonspel en een drijvend wasbord ritme naar een ongekend niveau. Met zijn Zydeco Hellraisers bestaande uit Paul Lafleur (wasbord), Reggie Smith Jr. (saxofoon), Kipori Woods (gitaar), Dion Pierre (bas) en Kevin Minor (drums) laat hij de Zydeco dusdanig opzwepend en funky klinken, waardoor het aantrekkelijk wordt voor fans van allerlei genres. “Dit is mijn roeping, Zydeco muziek zit in mijn bloed, het is mijn hart en ziel.” Dwayne Dopsie and the Zydeco Hellraisers maakte zes albums waaronder een live CD en een eerbetoon aan Dwayne’s overleden vader, de meest invloedrijke persoon in zijn leven, met daarop diens grootste Zydeco hits. Kort voor aanvang van zijn gespierde Zydeco demonstratie op het Kwadendamme Bluesfstival troffen wij van TBA? ‘the hardest working man in Zydeco business’ – toen nog rustig en onbezweet – aan in de kleedkamer.
Hallo Dwayne, in 2005 verhuisde je van New Orleans naar Baton Rouge in Louisiana, vanwege de gevolgen door de verwoestende orkaan Katrina. Woon je daar nog steeds?
– Nee, ik ben weer terug in New Orleans. Het leven is daar weer redelijk normaal. Als je daarvan mag spreken na een van de ergste natuurrampen in de Amerikaanse geschiedenis. Bewoners werken keihard om de stad weer op te bouwen maar meer dan 1800 doden is niet niks, en er worden nog steeds mensen vermist. New Orleans is zwaar getroffen en dat heeft een enorm grote impact op de populatie gehad daar.
Heeft de muziekscene in New Orleans er ook onder geleden?
– Ook, “but things are pretty much back to normal now”, de situatie is weer pre-Katrina zo gezegd. Wij spelen behoorlijk veel en we zijn natuurlijk ook vaak aan het touren buiten Louisiana.
Heb je ooit met je vader, de legendarische Rockin’ Dopsie, samen accordeon gespeeld?
– Nee helaas, ik was nog te jong om echt met hem op te treden. Ik was pas 14 jaar toen hij in 1993 overleed. Bovendien was ik maar een klein ventje vroeger die nog maar net boven de accordeon uitstak. Tijdens Mardi Gras in Lafayette nam hij me wel altijd mee, en als zijn band dan speelde stond ik er tussen. Ik heb als kind ook samen met hem een TV commercial gedaan voor een koffie merk: Louisiana Community Coffee; “the genuine flavor of New Orleans”.
Je bent begonnen met het bespelen van de wasbord?
– Klopt, ik kreeg de eerste van mijn vader toen ik een jaar of zes was. Ik speel nu behalve accordeon ook keyboards en ik kan een beetje drummen. Trouwens nu je dat vraagt, ik heb wel met de wasbord met mijn vader opgetreden. Als jochie van negen jaar nam hij me mee naar een Dolly Parton Show. Hij werd geïnterviewd en moest er optreden. Toen hij besefte dat hij geen wasbordspeler bij zich had heeft mij op het podium gezet, naast hem. Ha ha, m’n eerste openbare optreden, gelijk voor de televisie. Een jaar later stond ik zelfs met mijn vader in een live tv-uitzending van de Super Bowl half-time show in de Riverwalk, New Orleans. Mijn vader speelde accordeon en mijn broer David en ik wasbord.
[Rockin’ Dopsie @ North Sea Jazz Den Haag 1980 – foto: Bert Lek]
Zit er nog meer muzikaal talent in de familie Rubin?
– Mijn broer David speelt dus wasbord. Broer Anthony speelt ook accordeon en broer Alton Jr. is drummer. Ze speelde samen onder de naam Rockin’ Dopsie Junior and the Zydeco Twisters. Verder heb ik vier zussen Audrey, Joyce, Alice en Louella. En mijn moeder is Elvina Rubin.
Is Zydeco behalve een muziekstijl ook een levensstijl?
– Voor mij zeker! Al toen ik kind was wist ik dat Zydeco mijn leven zou gaan bepalen. Ik ben er nu al meer dan 25 jaar mee bezig, dit is gewoon mijn roeping. Zydeco muziek zit in mijn bloed, het is mijn hart en ziel.
Dwayne Dopsie and the Zydeco Hellraisers spelen Zydeco met o.a. invloeden vanuit de blues. Hou je ook van traditionele bluesmuziek?
– Eigenlijk ís Zydeco ook blues muziek! Luister maar naar bepaalde schema’s die je in beide stijlen terug hoort; 1-4-5 en 5-4-1 akkoorden. En ook Cajunmuziek is verwant aan de blues. Het woord Zydeco is een Franscreoolse verbastering van het woord ‘Les Haricots’ (snijbonen – red.). Rond 1900 werden er – net zoals op de katoenvelden – tijdens het bonen plukken Franstalige chansons gezongen. Een voorbeeld is ‘Les Haricots Sont Pas Sales’ [de snijbonen zijn niet zout – red.] waarvan men beweerd dat deze ‘bluesmelodie’ het begin van de Zydeco muziek was. In de Hellraisers Zydeco-stijl hoor je dus inderdaad blues terug. Maar ook boogie, funk, two step, R&B, reggae en zelfs walsen. Maar wel met die afwijkende instrumentatie zoals accordeon en wasbord.
Dus we mogen concluderen dat Zydeco de dance variatie is van de blues muziek?
– Precies. Ritmisch en opzwepend maar met een rock-push erin. “Zydeco is happy music”.
Spelen jullie live ook traditionele nummers van Rockin’ Dopsie of Clifton Chenier?
– “No, all original tunes”. Eigentijdse composities met eigen arrangementen in een eigen stijl met mijn eigen band, en we spelen het ook nog zelf, ha ha. Okay, wel met een traditionele Zydeco groove. Voorheen speelde ik wel composities van mijn vader en zijn invloed zal ook altijd aanwezig blijven. Want hij blijft mijn grootste Zydeco-held.
Jullie zesde album, de opvolger van ‘Up In Flames’ (2009) is net opgenomen, kan je daar wat meer over vertellen Dwayne?
– De werktitel is ‘The One’ en het komt in augustus uit in de Verenigde Staten op het label: Sound of New Orleans/LocoBop [inmiddels verschenen onder de titel ‘Been Good To You’, zie recensie hieronder – red.]. Twaalf nieuwe songs in Hellraisers Zydeco-stijl. Met gastbijdragen van o.a. gitarist Shelton Sonnier en tenorsaxofonist Tom Fitzpatrick, een van de pijlers van de New Orleans jazz- en R&B scène. De vorige albums hebben redelijk goed verkocht en ik hoop dat deze ook een weg naar de liefhebbers zal vinden. Ondanks dat Zydeco – ook in de VS hoor – lang niet zo bekend en populair is als jazz, reggae en R&B muziek. Maar als de mensen het dan horen is het toch vaak van: “man, I’ve gotta get this!”
Waar luister je zelf graag naar als je thuis bent of onderweg?
– Oh van alles, alle stijlen waar we het net over gehad hebben, van roots tot popmuziek. Momenteel zijn dat B.B. King, Buddy Guy, Jimi Hendrix, Paul Simon, Bob Dylan… “everything!” Als muzikant moet je ook een ‘open mind’ hebben, want daardoor kan je een eigen stijl ontwikkelen.
Je sprak net over “happy music”, wat was jou gelukkigste moment in het leven tot nu toe?
– Dat was de geboorte van mijn dochtertje. Oh, en toen ik als kind een accordeon wedstrijd won. Daar tegenover staan ook weer de verdrietige momenten; waarvan het overlijden van mijn vader me het meeste heeft aangegrepen. ‘Tuurlijk, de gevolgen van de orkaan Katrina waren dramatisch, maar toch niet te vergelijken met het verlies van één van je ouders. Mijn moeder leeft gelukkig nog, ik heb haar vandaag nog gebeld om te zeggen dat alles goed gaat met me. Dat maakte haar ook weer even gelukkig.
Misschien een rare vraag, maar wat weet je van de Nederlandse Cajun en Zydeco ‘cultuur’?
Uhh… ik weet nu wie ‘Sonny Boy’ is [mondharmonica en accordeonspeler van de huisband The Juke Joints – red.] en op internet zag ik laatst ook nog een Cajun bluesband uit Holland [Les Chats Cadiens – red.] Ik ben nu een keer of vijf in Holland geweest en heb gemerkt dat er hier zeker belangstelling voor is.
Tot slot, wat wil jij als één van de belangrijke exponenten van de hedendaagse Zydeco nog bereiken met je muziek?
Persoonlijk hoef ik geen standbeeld te hebben maar ik wil deze muziek graag een platform geven en promoten. Zydeco muziek wereldwijd uitdragen zolang ik dat kan, want muziek in het algemeen is zo’n mooi medium, dat hoort gewoon bij het leven. Overigens… “playin accordeon keeps you in shape!” [en Dwayne toont ons nog een keer zijn imposante bovenarmen – red.]
Het optreden van Dwayne Dopsie and the Zydeco Hellraisers op het Kwadendamme Bluesfstival was ronduit indrukwekkend. Kletsnat van het zweet maakte Dwayne en zijn vier bandleden de beloftes meer dan waar. Binnen en mum van tijd kregen ze de tent aan het swingen en maakte de Hellraisers iedereen hemelsblij met hun muziek. Want inderdaad, Zydeco is héle blije muziek.
– CD REVIEW –
Inmiddels hebben we ook het album ‘Been Good To You‘ beluisterd…
Dwayne Dopsie zijn accordeonsolo’s en vocalen zijn nóg verbazingwekkender dan ooit. Evenals de uitstekende bijdragen van de bandleden en de gastmuzikanten. Het 
up-tempo groovy openingnummer ‘U Pretty Little Girl’ klinkt gelijk al opwindend. In ‘Every Day I Think of You’ met een zacht schommelend shuffle ritme horen we dat Dopsie inderdaad goed naar B.B. King heeft geluisterd. Calypso met een Zydeco-rock tempo in ‘I Want To Dance With You’, voetjes van de vloer weer. ‘Come Home To Me Darling’ is blues gespeeld met een Cajun walstempo. Ingetogen met een dromerige sax gemarkeerd door sprankelende accordeon- en gitaarsolo’s. ‘Where Did My Baby Go’ is een klassieke R&B song met a capella harmonieën. De reggae invloeden komen terug in ‘Wonder When You’re Coming Back’. Mooi ingetogen accordeon-, gitaar-, en saxofoon-werk, plus melodische funky vocalen ala Sly and the Family Stone. Het genre swamp blues, een andere sterke invloed op de muziek uit Zuidwest Louisiana, hoor je terug in ‘I Want to Love You’. Een steady rockend ritme waarbij gitaar en accordeonsolo’s het tempo benadrukken met ritmische accenten. Maar met ‘Sometimes I Never Want to Come Back Home’ verandert het tempo weer abrupt. Dopsie lijkt niet meer te stoppen met een waanzinnige accordeonsolo, super intens en adembenemend mooi begeleid met gospel-achtige zang. Die intensiteit gaat verder in de titeltrack ‘I’ve Been Good to You’. Zuivere Zydeco met een galopperende ritmesectie en een wervelend accordeongeluid dat lijkt op de sound van een Hammond B-3 orgel. De ouderwets toeterende saxsolo en de vloeiende gitaarsolo doen de rest. Dopsie’s vocalen doen hier denken aan de koning van de Zydeco zelf; Clifton Chenier. ‘If You Gonna Leave Me’ houdt de hard-driving Zydeco beat gaande en toont het talent van een bedreven Zydeco band met alle daarvoor benodigde ingrediënten. En nu we toch op stoom zijn kan de up-tempo song ‘It’s Been A Long Time’ er ook nog wel achteraan. Het herhaalde couplet en refrein wordt onderbroken door een gewelddadige confrontatie tussen wasbord en accordeon, uitslag onbeslist. Dit album wordt afgesloten met een uitnodiging: ‘Come On Down To New Orleans’. Graag. Wie wil er nou niet naar de bakermat van de Zydeco? Een muziekvorm die ontstond in het begin van de twintigste eeuw onder de Creoolse bevolking van Zuidwest-Louisiana onder invloed van Franssprekende Cajuns. Dwayne Dopsie and the Zydeco Hellraisers zijn hedendaagse exponenten van deze enerverende stijl. En het album ‘Been Good To You’ is een pronkjuweeltje geworden met een feestelijk gevoel. Een gevoel dat bij de luisteraar blijft hangen, tot lang nadat de Zydeco-show over is.
[dank: Locobop ]
