Ceremonie van opname in The Dutch Blues Hall Of Fame met aansluitend optreden, 16 Juni 2017, Theater De Pluk – Geldermalsen. Tekst en foto’s: Paul Scholman.
Ergens in de jaren negentig zag ik Michael De Jong voor het eerst in de kleine zaal van het Muziekcentrum Vredenburg van Utrecht optreden. Ik werd ingepakt door de man. Op een gegeven moment is hij bij mij een paar jaar uit beeld geraakt, maar Bert Lek zette de man weer in mijn vizier met een optreden in het Lingehuis, ook in Geldermalsen.
Michael de Jong kondigde vorig jaar zijn afscheidstournee aan waarbij ik dacht ‘Ik wil er niet één missen’. Agenda-technisch bleek dat onhaalbaar, maar daar waar het kon was ik er. De meest indrukwekkende in deze reeks was het optreden in Dordrecht. Michael had een poos in het ziekenhuis gelegen en ongeveer twee weken later bestormde Michael het podium in zijn hometown en speelde ruim drie uur plus pauze. Soms naar adem snakkend, wetend dat zijn gezondheid broos is, wordt de bewondering alleen maar groter.
Vervolgens komt in januari het verlossende bericht tijdens het optreden in de Pluk te Geldermalsen dat de man is voorgedragen om opegenomen te worden in de Dutch Blues Hall of Fame. Een mooiere erkenning kan er niet plaatsvinden voor de man die geen blues speelt maar blues ís.
Met alle respect voor de artiesten die er al in stonden, kan er niemand tippen aan het oeuvre van de man die, zoals bekend in de VS opgegroeid is en geïnspireerd raakte door met name Jimmy Reed en zijn eigen teksten is gaan schrijven. Vrijwel ieder jaar brengt de man wel een cd uit en de een is nog mooier dan de ander. De teksten zijn vaak aangrijpend, poëtisch, verhalend, uit het leven gegrepen of ….. bedenkt u het zelf maar, …… liefde? Zelf zei hij eens tijdens een optreden dat hij postuum een award zal krijgen. Zover komt het gelukkig niet.
Een dikke handvol optredens en weer een paar jaar later komt, zoals hiervoor reeds gemeld, in theater De Pluk in Geldermalsen het verlossende woord en een bord het podium op met de aankondiging. Michael werd verteld dat hij een aantal gasten mocht uitnodigen en hij riep meteen dat Willem van Dullemen op de lijst moest en daarmee maakte hij een mooi bruggetje naar het heden, want Willem van Dullemen werd bereid gevonden het bijbehorende beeld dat met veel zorg door Leo Gabriëls werd gemaakt voor de DBF, uit te reiken.
In De Pluk hield de heer De Jong niet op met spelen voordat de chrono met de grote wijzer de drie uur had aangetikt. Tijdens de laatste optredens had hij er lol in, maakte grappen en men zag en voelde zijn bevlogenheid.
De middag voorafgaand aan het optreden bij BluesInWijk was het erg onzeker of het optreden in het Muziektheater aan de Rijnstraat 3 te Wijk bij Duurstede wel kon doorgaan. Michael had veel last van een ontsteking in zijn linkerarm. Tijdens het optreden had hij zichtbaar last en het respect werd alleen maar groter. De zaterdag er na werd met enige spoed een zware antibioticakuur door zijn artsen in het ziekenhuis voorgeschreven en De Jong moet smeken om niet te hoeven blijven. Een bluesvriend riep na afloop dat het de intensiteit van de foto’s ten goede komt en dat is ook een benadering.
De optredens rondom Michael de Jong staan er bekend om dat iedereen zijn mond houdt. Zo ook deze aflevering. Het ontlokt de man de uitspraak “Why are you so quiet?”.Vermoedelijk omdat hij in het verleden wel eens iemand heeft toegesproken die minder respectvol was tijdens zijn optredens.
September vorig jaar, bij de cd presentatie van zijn laatste schijf ‘Requiem For The People’ in Paradiso te Amsterdam vertelde hij aan zijn laatste toer te beginnen, maar gaf tevens aan dat hij nooit stopt met liedjes schrijven. Ik schreef toen, “zwaar onderschatte Bluesman”, maar deze quote is nu dus, terecht, achterhaald. Ik vroeg mij wel af wie dan de liedjes van Michael kan vertolken? Met dezelfde intensiteit is een lastige opgave, maar het zou toch mooi zijn als deze muziek voort blijft leven.
Er staan weer voor zijn laatste gig vier ‘akoestische vriendinnen’ klaar in de vorm van vier gitaren om zijn teksten te ondersteunen. Het is werkelijk doodstil in de kleine ruimte waar een krappe honderd mensen in passen.
Hij roemt een van zijn speelkameraden waar hij al zo lang (30 jaar) op speelt en verontschuldigt zich als er een snaar breekt met ‘no problem’, maar daarna zien we deze ‘oudgediende’ helaas niet meer terug, omdat hij met een andere gitaar het juiste gevoel van bepaalde nummers niet goed kan overbrengen en een nummer wezenlijk anders klinkt. Om zijn besluit kracht bij te zetten dat dit de laatste tour is, vertelde hij eerder al waarom. De zelfspot daarin is mooi als hij een video van zichzelf terugziet waarbij hij na een nummer naar adem zit te happen en zichzelf volledig voor joker vindt zitten.
Vanavond is zo’n avond. Des te groter is het respect dat hij het toch gaat proberen en tegen de afspraak in toch weer langer speelt dan overeengekomen.
Michael zingt nog even vurig en venijnig als vroeger, zijn stem heeft iets aan kracht ingeboet misschien, maar is stevig genoeg om de meeste mensen te kunnen blijven boeien. Hij neemt de tijd om te stemmen en is kritisch op zichzelf. Hij verhaalt tussen het stemmen van zijn gitaar door en geeft zijn inkijk op zijn leven. Michael is ironisch, soms cynisch en vooral humoristisch. Vaak gaat het over hoe hij tegen het leven aankijkt, wat hij voelt, wat hij meemaakt op het gebied van politiek, religie en de pijn. Emotionele pijn, maar ook fysieke pijn. Zichtbaar deze keer, helaas, maar petje af.
Waar hij de vorige keren ‘Requiem’… in zijn geheel speelde in de eerste set, heeft hij een playlist voor zich liggen waar geen fluit van terecht komt. Hij speelt wat er in hem op komt.
Na bijna twee uur en een toegift is de koek op. De Jong krijgt na afloop een staande ovatie. De Award wordt door Willem van Dullemen uitgereikt en Dirk de Hen van de Dutch Blues Foundation heeft in een mooie toespraak het leven van De Jong in een notendop mooi verwoord.
Een volgende toer zit er niet meer in, zijn gezondheid laat het niet meer toe, maar De Jong blijft muziek componeren en cd’s maken tot hij er bij neervalt, zo verzekerde hij. Een hele geruststelling.
Ik ben blij dat ik de man ontmoet heb en hem van nabij heb mogen meemaken, beluisteren, bekijken, fotograferen, maar vooral heb mogen genieten met een lach en een traan! Net blues ….!
