Brews-n-Blues / Blues is of the Devil vond plaats op 20 november 2015 in de Eusebiuskerk van Arnhem. Tekst door Nicolette Johns met foto’s van José Gallois. Klik hier om het album te bekijken.
Na een voorspoedige reis richting Arnhem arriveren we ruim op tijd op het sfeervolle Kerkplein van Arnhem, de uit 1529 daterende Eusebiuskerk is snel gevonden alleen de ingang vergt een rondgang maar een behulpzame Arnhemmer werpt meer licht op de zaak waar de deuren zich verschuilen. De reporters van uw on-line muziekmagazine ‘The Blues Alone?‘ zijn gevraagd iets vóór aanvang aanwezig te zijn om zo de puntjes op de i te zetten inzake fotograferen, plaatsering e.d.; professioneel als je het mij vraagt.
De aankondiging van deze 1e Brews-n-Blues vermeldt dat er een verhaal verteld wordt waarbij de diverse deelnemende muzikanten als de ‘plaatjes’ in het boek zullen acteren……en zo geschiedde dat het eerste gedeelte van dit Rotterdamse initiatief van de hand van ‘my personal blast from the past’ Frank Hoofdman (Soulfactory) i.s.m. met Robbert Fossen en Esther Menke (Bluesther) voor de toch ietwat tegenvallende opkomst van toeschouwers als een soort gesproken en gezongen boek voor ons ontvouwt.
Spreker Marc Stakenburg, voormalig radiopresentator bij KRO, Radio 1 en 2, vertelt het verhaal van Lee een zwarte jongen die opgroeit bij zijn godvrezende moeder in het Mississippi van de vorige eeuw. Lee wil zijn vleugels uitslaan naar Memphis of misschien zelfs naar Chicago maar zijn zeer gelovige moeder vraagt hem zolang zij leeft niet af te reizen. Zij die de grote steden als the ‘Devil’s Place’ beschouwt krijgt vooralsnog zijn belofte. Tóch maakt Lee een uitstapje naar Memphis waar hij voor het eerst de blues ontdekt en zo ontstaat de honger naar meer ontdekkingen die deze muziek hem kan brengen.
De eerste muzikale noten die deze ‘congregation’ in de Eusebiuskerk voorgeschoteld krijgt is een weergave op film van de gospel ‘Satan, We’re Gonna Tear Your Kingdom Down’ – heel mooi gekozen maar het had iets korter gemogen en het geluid is voor de voorste rijen niet écht prettig. Onze laatste ervaring in de Paradijskerk van Rotterdam ten tijde van het optreden van Marc Broussard was de afstand tot het podium iets verder gesitueerd zodat het geluid zijn weg kon zoeken in de ruimte die de kerk bood.
De eerste live omlijsting is in handen van Robbert Fossen en Peter Struijk zij brengen heel ingetogen Muddy Waters’ ‘Country Blues’; mooi maar de tremble op de microfoon van Robbert Fossen is behoorlijk storend bij het verstaan van de tekst, Peter Struijk‘s gitaarspel verdrinkt hier zelf een beetje in. Jammer want ik ben een Struijk adept, vooral zijn werk op de resonator, en die hanteert hij, vind ik van grote klasse.
Het tweede muziekstuk wordt verzorgd door Lola Gulley (US) op piano en vocals, zij opent met ‘Lord, Don’t Move My Mountain’ samen met Pascal Lanslots op de B3, mooi met gevoel gebracht van beide musici die zichtbaar genieten van deze prachtige omgeving. Nee, deze Lola Gulley heeft geen tremble nodig op haar microfoon geluidsman, deze dame is groot geworden in de kerk en weet hoe het klinken moet.
Bij de gospel ‘Walk With Me Lord’ komen de twee in gospelrobe gestoken backing-vocals erbij, de dames Tamara Spithorst en Cosmea Panka zijn een mooie toevoeging.
Inmiddels is het geheel op het toneel, niet helemaal vlekkeloos, gewisseld en/of uitgebreid met drummer Eduard Nijenhuis, bassist Wil Hermens en de 15 jarige pianist Dave Warmerdam.
Nog steeds blijkt het geluid van Robbert Fossen niet optimaal maar gelukkig wordt hem een andere microfoon aangereikt, pfff en inderdaad dit is een stuk beter te beluisteren. Jammer dat het geluid van gitarist Peter Struijk nog steeds wat achter blijft, héél erg jammer want hij legt eens te meer weer een prachtige solo neer. Mààr er is nog een gitarist waar ik erg van onder de indruk ben…..het is de man op de akoestische gitaar, Rob Ruijter, de rust die deze man uitstraalt bij het bespelen van de snaren is een zeer imposant schouwspel maar ook zéker een luistergenot.
De eerste échte blues-standard van de avond krijgt vorm als Robbert Fossen het verhaal van Sonny Boy Williamson optekent als hij ‘Early in The Morning’ brengt. De door Bobby ‘Blue’ Bland tot hit gezongen ‘Goin’ Down Slow’ is de tweede blues-standard die Robbert, zelf de akoestische gitaar bespelend, samen met Peter Struijk op de blinkende resonator de kerkgangers laten horen. Steeds weer is het een komen en gaan op het toneel, lichtelijk verwarrend maar ook ietwat storend, iets wat met een strakker draaiboek misschien verholpen had kunnen worden. Als we ‘Po Po Motha’ door Robbert Fossen met Dave Warmerdam op piano horen kun je een speld (of loopkruk) horen vallen……De volledige bezetting verschijnt weer op het podium voor ‘Don’t Ever Let Nobody Drag Your Spirit Down’ van Eric Bibb en als afsluiter van het programma voor de pauze hoor ik mijn ‘all time favourite’ Bill Withers’ ‘Grandma’s Hands’, blij dat ik getuige mag zijn van een live cover van dit prachtige nummer.
Zoals het in de vooraankondiging te lezen was zal de pauze muzikaal ingevuld worden door Gait Klein Kromhof en Richard van Bergen. Twee mannen die alweer heel wat jaren samen ‘on & off” muziek maken zetten ook hier in de Eusebiuskerk van Arnhem weer een bijzonder professionele set neer. Gait Klein Kromhof die afgelopen lente nog de Dutch Blues Award voor Best Blues Harpist mocht ontvangen is een genot om naar te luisteren, de synergie die deze twee mannen hier op het, ietwat verstopte, podium neerzetten is van bijzondere klasse hoewel ook hier het geluid slechts optimaal is indien men middenvoor het podium geposteerd is.
Gitarist Richard van Bergen was al drie keer genomineerd voor een Dutch Blues Award maar moest zich afgelopen April door Ruben Hoeke af laten troeven maar dat belet hem niet met volle overgave te musiceren, het gaat om gevoel en passie, niet om awards. We horen de échte down-home blues door beide mannen vertolkt worden maar door de kou blijf ik heen en weer pendelen tussen het kleinste kamertje, bar en het podium van deze twee pijlers van de Nederlandse blues scene.
Na deze eerste pauze die benut is om de stoeltjes weg te halen krijgen we weer muziek op het altaar van de kerk, het grote podium. Het is tijd voor Big Daddy Wilson Blount om zijn entree te maken, hij wordt begeleid door een Italiaanse band. Werd Big Daddy Wilson vorig jaar tijdens zijn optreden in de North Sea Jazz club nog begeleid door Roberto Morbioli (Morblues) deze keer is het de eer aan drummer Nik Taccori, bassist Paolo Lagramandi (was er ook bij in de NSJ club) en gitarist Cesare Nolli om hem te begeleiden. Big Daddy Wilson werd een kleine halve eeuw geleden geboren in het Amerikaanse North Carolina en ook hij is hier in de Eusebiuskerk op zijn plaats want ook Wilson Blount groeide op in de kerk van zijn ouders en grootouders, hoewel hij zich daar geen weg naar het podium vond. Wél vond hij zijn weg naar de US Army onder druk van de armoede en gebrek aan werk voor jonge sterke mannen zoals Wilson.
Big Daddy Wilson werd gestationeerd in het Duitse Bremen waar hij zijn echtgenote ontmoette en tot op de dag van vandaag resideert. Big Daddy Wilson heeft inmiddels het afgelopen decennium zo´n 10 albums op zijn naam weten te schrijven bij o.a. Dixiefrog Records maar ook RUF Records en heeft vanavond dus een groot oeuvre om uit te kiezen. Gedrieën gezeten aan de rand van het podium, met drummer Nik Taccori in de rug opent Big Daddy Wilson gezeten achter zijn conga met ´John the Revelator´ waarbij bassist Paolo en gitarist Cesare het chorus zingen. Gepakt wordt ik door het gitaargeluid van Cesare, het is ´mean & lean´ en hij wordt terecht als Big C door Wilson geïntroduceerd! De man is een fantastische gitarist waarbij hij ook nog eens zijn plezier in het spelen kan overbrengen op het inmiddels strak voor het podium geposteerde publiek.
Dat Big Daddy Wilson weinig tot praktisch geen problemen de verstaanbaarheid heeft zal ongetwijfeld komen door zijn heldere maar toch ook warme stemgeluid. Als promotie van zijn meest recente (April 2015) album horen we ook nog de titeltrack ‘Time’.
Ook na déze set verzorgt het duo Richard van Bergen en Gait Klein Kromhof een optreden op het kleinere podium wat links schuin tegenover het grote podium gesitueerd is, vele bezoekers lopen door het middenschip van de kerk richting uitgang. Gelukkig blijken zij slechts de jas bij de garderobe op te halen, het blijkt dat de muziek wel de harten van de aanwezige bezoekers verwarmt maar helaas niet het lijf.
De derde set van dit meer dan vijf uur durend spektakel ´Blues is of the Devil´ blijkt voorbestemd om door Lola Gulley en haar band verzorgd te worden. Lola Gulley die recentelijk werd bekroond met de titel Atlanta Queen of Blues, maar ook werd onderscheiden met o.a. de Blues Critic’s 2014 Best Vocal Performance Female Award lijkt er zin in te hebben. Lola is toetseniste geweest bij soulster Johnnie Taylor en ze deelde het podium met klinkende namen zoals Bobby ‘Blue’ Bland and Bobby Womack. Lola Gulley oorspronkelijk uit New York, groeide op in Californië en verhuisde met haar ouders naar Mobile, Alabama. Dààr begon haar muzikale carrière in de funkband van haar vader, ze speelde eerst drumms en trompet waar zij zich later limiteerde tot het spelen van de keys o.a. onder invloed van haar idolen Stevie Wonder en Jimmy Smith.
Natuurlijk was gospel een behoorlijk deel van haar leven in Mobile, ze speelde piano in diverse kerken en nog altijd is dit goed te horen. Vanavond niet in Mobile maar in Arnhem met zoals eerder in het programma Pascal Lanslots op de B3, Floris Windey op de trompet, Robbert Tuinhof op de saxofoon en Peter van Merode is de bassist. De gitarist, de man die het nummer ‘Kiss’, een song dat nóg meer ´hors catégorie´ dan alle andere songs uit deze set was, vocaal ten gehore bracht heet Alain ‘Al C’ Nauwelaerts, een man die de snaren beheerst maar ook een man die niet bang is om zijn stem te laten horen; een beste kan ik u berichten.
Rond de klok van elf zijn we aangekomen bij de epiloog van het verhaal van Lee verteld door Marc Stakenburg, maar tijdens dit stuk zitten de muzikanten Robbert Fossen en Ian Siegal al ver voor het einde op het podium. Een draaiboek met de duratie van de diverse onderdelen had dit euvel misschien kunnen verhelpen; het is storend voor de toeschouwers maar ook zeker voor de muzikanten zelf die zich wellicht afvragen “hoe lang nog?”.
Ook tijdens dit onderdeel is de verstaanbaarheid van Marc Stakenburg ver te zoeken, jammer want de aandacht verslapt óf is de reden dat de toeschouwers gewoon door willen met de muziek?
Ian Siegal, altijd oog voor detail getuige zijn Sailor Jerry’s manchetknopen, opent met Howlin’ Wolf’s ‘How Many More Years’ begeleid door Robbert Fossen, drummer Eduard Nijenhuis en bassist Jan Markus, de liefhebbers van de slide kwaliteiten van Ian Siegal worden gelukkig niet overgeslagen.
Een nummer van die andere held van Ian (beide heren werden vereeuwigd op zijn bovenarmen), Muddy Waters, krijgen de slide liefhebbers waar voor hun geld als Ian Siegal ‘Long Distance Call’ inzet.
Als Ian Siegal besluit niet langer op het stoeltje te kunnen blijven zitten toont de Brit waarom hij recentelijk in O² Arena van London uitgeroepen werd tot Europees Beste Blues Vocalist 2015, hij zingt het publiek zonder microfoon toe en vertelt de blues zoals hij alweer zo’n 25 jaar doet, met timing die niet aangeleerd is maar ook vol passie en beleving.
Inmiddels is er e.e.a. mis met de bedrading van de gitaar, het ergert hem maar Robbert Fossen, Eduard Nijenhuis en Jan Markus zijn professioneel genoeg om dit via een slow blues uit de pen van Jimmy Reed zo min mogelijk op te laten vallen. Inmiddels blijkt de andere aangereikte gitaar ook geen oplossing te bieden, het is het kabeltje. Ook al is het euvel verholpen, de mannen komen er niet meer écht in. Gelukkig kan men het voorgaande doen vergeten door alweer een nieuwe gast op het podium te verwelkomen.
Het is de volle neef van John Lee Hooker die ook een graantje in de muziek meepikt; Archie Lee Hooker komt op zoals alleen een bluesman kan. Hij geniet van de aandacht van het publiek en de egards van de collega muzikanten. Archie Lee Hooker opent met ‘Lambert’ een song over zijn geboortestad 17 mijl ten oosten van Clarksdale Mississippi. Ook deze Archie Lee Hooker zong als tiener in de plaatselijke kerk. Iets later ging hij naar Memphis, TN en vormde er de band The Marvelous Five. De volgende muzikale stop was in Californië waar hij optrad met de band van zijn oom John Lee Hooker. Inmiddels woont ook Archie Lee Hooker in Europa, in de Franse Champagne. Vanavond in de Arnhemse Eusebiuskerk is de spirit van oom John Lee aanwezig als Archie John Lee’s bekende ‘Boom Boom’ zingt. Archie Lee Hooker oogt nog energiek, geniet van de muzikaliteit van zijn begeleiders en zweept hen op maar jut ook zeker het publiek op flink deel te nemen aan zijn set.
Het jasje gaat uit, de stoel wordt gelaten wordt wat het is en Archie Lee Hooker zingt staande vol passie voort. Ook hier kampt Ian Siegal weer met het geluid er is iets mis met de gitaar, het ergert hem maar Richard van Bergen biedt uitkomst als hij een andere versterker het podium opbrengt, een groot applaus valt hem ten deel.
Tijdens dit alles probeer ik me te focussen op Archie Lee Hooker die ondanks zijn inzet op mij nogal gemaakt overkomt; deze man wordt naar mijn bescheiden mening slechts geëxploiteerd op naam niet op oeuvre.
Wellicht heeft hij een lijntje naar oom John Lee die misschien van boven zijn zegen aan neef Archie Lee gegeven, de toeschouwers doen welwillend mee. Geen set waar ik eerder van dacht omver geblazen te zullen worden maar de toeschouwers, inmiddels zijn de niet blues-adepten reeds vertrokken rond het middernachtelijk uur, toch tevreden over zullen zijn.
De ‘Grande Finale’ blijkt verzorgd te worden door Robbert Fossen op de akoestische gitaar en Robbert opent met Solomon Burke’s of zo u wilt Blind Boy of Alabama’s ‘None of Us Are Free’. Samen met de gospelzangeressen Tamara Spithorst en Cosmea Panka zingt Robbert heel ingetogen ‘Will The Circle Be Unbroken’, niet echt nummers die je zou verwachten voor een grande finale. Later voegt een selectie van de eerder optredende muzikanten zich bij hen op het podium maar het toeschouwersaantal is behoorlijk uitgedund tot de enkele blues die-hard, de vrijwilligers, de diverse reporters en dus komt de grote apotheose niet echt van de grond. Jammer want ik had de organisatoren, die het lef gehad hebben hun nek uit te steken om iets nieuws te willen brengen, een majestueuze afsluiting gegund.
Concluderend wil ik het initiatief prijzen met een paar kleine kanttekeningen; de locatie was prachtig maar ietwat te groot c.q. te hoog waardoor het geluid té veel de ruimte kreeg, na evaluatie zal men ongetwijfeld zelf ook inzien dat er punten van verbetering zijn zoals op het gebied van geluid (beter houten stoelen die het geluid beter absorberen dan ijzeren exemplaren), regie, stagecrew e.d.. Een draaiboek op de pilaren in de kerk of een handzaam flyertje is misschien ook een idee voor de volgende editie van Brews-n-Blues. Zoiets had ons misschien niet het optreden van Dutch Blues Challenge 2015 winnaar ‘Big Bo’ Brocken doen missen (helaas hoorden wij té laat dat deze man op de dobro zijn podium bij de ingang van de kerk had en niet ín de kerk wat deze man toch op zijn minst verdient).
De reporter en de fotograaf van The Blues Alone? bedanken de organisatie voor haar gastvrijheid en willen Frank Hoofdman, Robbert Fossen en Esther Menke en al die andere vrijwilligers nogmaals complimenteren voor hun lef dit voor Nederland nieuwe format te hebben durven programmeren.
