John Butler Trio, Mama Kin en het nieuwe TivoliVredenburg: Drie verrassingen op 1 avond

John Butler Trio  speelde -met support van Mama Kin – in TivoliVredenburg op 30 juni 2014.  Review &  foto’s van: Arjan Vermeer.

Het is een zwoele maandagavond wanneer ik voor het eerst naar het nieuwe Vredenburg ga om -voor de tweede maal dit jaar- het John Butler Trio te zien optreden. Twee elementen die dit concertbezoek spannend maken. Gaat dit nieuwe Vredenburg de ‘intimiteit’ van de oude zaal overtreffen? En dan bedoel ik natuurlijk niet de (tijdelijke) ‘rode doos’ aan de A2, maar het theater op het Vredenburg Plein midden in Utrecht alwaar vroeger het gelijknamige kasteel en in de 18e en 19e al schouwburgen stonden. Het nieuwe Vredenburg is rondom de Grote Zaal van het ‘oude’ Vredenburg gebouwd. Officieel werd het dan ook een aanbouw-project genoemd. Er is vanaf 2008 aan gewerkt, ontworpen door het buro van de oorspronkelijke architect Herman Hertzberger. Het ontwerp van de verschillende zalen werd uitbesteed aan collega-architecten. Het is een mooi geheel geworden, met open lichte foyer-ruimtes en een relaxed en behulpzaam personeel.

Het John Butler Trio treedt vanavond op in de Ronda zaal, ontworpen door Jo Coenen, met een capaciteit voor 2000 bezoekers. De zaal is met name over de breedte van het podium aangelegd met een groot balkon over de zelfde breedte en zitplaatsen in de zijflanken. Alhoewel ik niet geloof dat het optreden uitverkocht was is de Ronda toch behoorlijk goed gevuld, zowel de vloer als het balkon. Het is natuurlijk niet vergelijkbaar met een goed gevuld Paradiso waar je jezelf vervolgens moeilijk door de  zaal kunt bewegen en de damp van de muren afstroomt. Heeft iets romantisch (…) maar een goed geoutilleerde Ronda-zaal waar je niet echt merkt dat er zoveel mensen zijn is toch ook niet verkeerd.

Het voorprogramma wordt deze avond verzorgd door John Butler’s ega: Danielle Caruana met artiestennaam “Mama Kin”. Ze treedt zelf al een aantal jaren op met een eigen band, heeft daarmee ook haar laatste CD uitgebracht, ‘The Magician’s Daughter‘, maar vanavond staat ze er alleen voor. “I am standing here naked before you”, meldt ze -gekleed in zwarte blouse, vrolijke bloemetjesjurk en ukelele-  quasi-verlegen aan het publiek. Mama Kin blijkt een schot in de roos als voorprogramma. Eigenlijk heb ik zelden zo’n goed voorprogramma gezien. Ze verdient een eigen optreden in, bijvoorbeeld, de Hertz-zaal van het nieuwe Vredenburg. Professioneel, maar met open vizier, warmt ze het publiek op voor haar echtgenoot en zijn band.  Als ze merkt dat het publiek een beetje inkakt improviseert ze in haar eigen setlist en laat ze het aanwezige jonge publiek meezingen op “Folsom Prison Blues” van country-legende Johnny Cash.  Mama Kin is ook een echte story-teller, ze leidt haar songs altijd in met een verhaaltje waar dan weer een twist in zit. Zo kondigt ze een song aan over de Australische cowboy-legende Ned Kelly. Maar in haar verhaal vraagt ze zich af met wie hij eigenlijk naar bed ging. En zo ontstaat een heerlijke song genaamd “Delta Dawn meets Ned Kelly”. Mama Kin wordt verrast als iemand uit het publiek vraagt om ‘River As She Runs’, een ballad waarin ze het leven vergelijkt met een stromende rivier (of andersom). Maar dat vindt ze te rustig voor het aanwezige publiek. Ze belooft om deze song na haar optreden in de foyer te zingen. Ze sluit haar -veel te korte- optreden af met een vrolijke song genaamd ‘Beat and Holler’ waarbij ze een -door John Butler- handgemaakte tambourijn gebruikt. Hilariteit als ze probeert het ritme van de tambourijn te vangen met de loop-machine, maar uiteindelijk toch maar het handgeklap van het publiek verkiest als ritme-sectie. Het zal nemand verbazen dat ze na haar optreden met haar ukelele onder haar arm naar de foyer loopt om daar ‘River As She Runs’ te spelen. Nu maar hopen dat die ene fan daar ook naar toe is gegaan……

Na deze tweede verrassing reste mij nog de vraag of het John Butler Trio het fantastische optreden in Paradiso op 5 mei 2014 (lees ook: John Butler Trio activeert body en soul) kan overtreffen. Maar eerst even iets over de (on)bekendheid van dit Australische trio in de Lage Landen. Het verbaasde mij al vier jaar geleden in de Melkweg, waar ik een volle zaal met enthousiaste fans trof die elke song herkenden en meezongen waar mogelijk (Lees ook: Melkweg Uprising). Vorige maand in Paradiso gebeurde precies het zelfde en hetzelfde patroon herhaalt zich deze avond in de Ronda zaal van het neuwe Vredenburg. Volle zalen met hardcore fans, maar in de boze buitenwereld geen krimp, vrijwel geen enkele recensie in de pers te vinden. Met name de vaderlandse roots-georienteerde pers laat het afweten. En dat is toch verbazingwekkend als je bijvoorbeeld Rolling Stone Magazine leest over ‘Livin’ in the City’ van Butler’s laatste album Flesh and Blood: “……Butler sings from the side of his mouth, flashing his teeth and adopting a country accent while snapping out bluesy licks. The video shows the band in close proximity, working off each other’s energy….”.  Luister en kijk zelf maar:

OK, Butler’s muziek voldoet niet aan de klassieke blues-schema’s, maar is een eigentijdse samensmelting van oude muzieksoorten zoals folk, reggae, rock, blues met hedendaagse muziekstijlen, zelfs hip-hop-achtige invloeden. Wellicht niet altijd even toegankelijk (alhoewel, luister eens naar Only One ook van zijn laatste album Flesh and Blood) maar in ieder geval verfrissend, vrolijk, gevoelig en aanstekelijke muziek. Nee, bij deze virtuoze gitarist/zanger zul je geen 70-s gitaarsolo’s horen, maar wel een variatie van rhythme-akkoorden met solo’s voortkomend uit zijn ongelooflijke finger-picking style manier van spelen, waarbij hij zijn -bijna nep aandoende- dikke en lange vingernagels van zijn rechterhand gebruikt. Zelfs tijdens de show vijlt ‘ie ze even bij om ongelukjes met de snaren te voorkomen.  Uit zijn 11-snarige akoestische gitaar (gemaakt in Australië door Maton), aangesloten op effectpedalen en een Marshall versterker waardoor een meer ‘elektrische vibe’ ontstaat.  tovert hij spaans-klassieke akkoorden tot en met een Jimi-Hendrix achtige sound (zonder die 70s solos). Verder speelt John Butler ook op de Dobro, een banjo, een Telecaster en een 6-snarige akoestische gitaar. En zijn beheersing van finger picking, slide en het spelen van gitaarpercussie maken hem echt een meesterlijke gitarist. Het publiek in de Ronda-zaal is in ieder geval in de ban van de vrolijke songs met stevige teksten en strakke ritmes onder de begeleiding van Byron Luiter op bass en keyboard en Grant Gerathy op drums.

In plaats van Revolution’ van het album April Uprising uit 2010 is dit keer ‘Cold Wind’ uit ‘Flesh and Blood’ (2014) de concertopener.  In ‘Used To Get High’ (“for a living, believing everything that I saw on my tv“) komt de moderne profeet in Butler naar boven.  Vervolgens verruilt Byron Luiters zijn basgitaar voor het toetsenbord om de ballade ‘Bullet Girl’ van het nieuwe album Flesh & Blood te spelen. Het publiek zingt zonder enige moeite alle hits mee, van het catchy ‘Zebra’ tot het aanstekelijke en optimistische ‘Only One’.  ‘Better Than’ wordt ingeleid op de banjo (‘Hoe Down’). Dat Butler zijn gitaaarkunsten moeiteloos kan varieren laat hij zien en horen via het reggae-achtige ‘Blame It On Me’  naar ‘Pickapart’, waarin Butler zijn elektrische Fender gitaar liet gieren. Zoals altijd is de akoestische soloversie van ‘Ocean’ nog steeds eén van de echte hoogtepunten. Wat opvalt is de toch wat introverte houding van Butler naar zijn publiek toe. Maar dat komt waarschijnlijk door zijn tegenpool, de extroverte Mama Kin.  De eerste van maar liefst drie toegiften is ‘Losing You’, een ballad die hij samen met Mama Kin zingt, een indrukwekkende song. Maar daarna gaat de Ronda-zaal(weer) los met het groovy ‘Livin’ in the City’. Met afsluiter ‘Funky Tonight’ stuurt Butler en zijn mannen het Utrechtse publiek uiterst tevreden naar huis. Maar niet verder vertellen hoor, dit is ons eigen muzikale geheimpje. Tot over vier jaar maar weer….?!

Setlist Butler
Cold Wind
Revolution
Used to Get High
Bullet Girl
I’d Do Anything (Soldier’s Lament)
Only One
Hoe Down/Better Than
Betterman
Blame It On Me
Pickapart
Ocean
Don’t Wanna See Your Face
Devil Woman
How You Sleep at Night
Zebra
Encore:
Losing You (with Mama Kin)
Livin’ in the City
Funky Tonight