Israel Nash Gripka speelde op vrijdag 25 oktober 2013 in de Kleine zaal van het Paard van Troje in Den Haag met support van Branson Thorpe Anderson. Tekst en filmpjes door Giel van der Hoeven met foto’s van José Gallois (bekijk hier het volledige fotoalbum van Nash Gripka en hier van de support-act Thorpe Anderson).
Het woord ‘herfst’ wordt wel beschouwd als een van de moeilijkste rijmwoorden in de Nederlandse taal. Drs. P deed in een gedicht ooit een poging en kwam ook niet verder dan het enigszins gemankeerde woord ‘driewerfst’. Vanwaar deze op het eerste gezicht irrelevante introductie vraagt u zich wellicht af? Wel hierom, de Amerikaanse zanger-liedjesschrijver Israel Nash Gripka (32) heeft onlangs een plaat uitgebracht ‘Israel Nash’s Rain Plans’ die als echte herfsttopper bestempeld kan worden. Een album met negen overwegend sombere liedjes die perfect bij dit jaargetijde passen. Niet geheel toevallig was zijn Europese tour dan ook gepland in dit najaar waarbij de vriendelijke maar soms stugge Amerikaan voor vier optredens ook ons land aandeed. Wij waren erbij in het Paard van Troje in Den Haag alwaar de immer onrustig ogende Gripka ons – zoals het een overgangsseizoen betaamd – zowel warme als koude rillingen bezorgde.
Branson Thorpe Anderson
Maar alvorens Nash Gripka en zijn kwartet het podium van de kleine zaal in het Paard zouden betreden konden we eerst nog genieten van een interessante supportact. De jonge Amerikaanse singer-songwriter Branson Thorpe Anderson groeide op in Moapa Valley, Nevada. Aangemoedigd en gesteund door zijn broer Cannon (die ook regelmatige met hem optreedt) begon hij op 17-jarige leeftijd eigen liedjes te schrijven. Dat dit geen vergissing is geweest en Branson het helemaal niet onverdienstelijk doet, bleek wel tijdens zijn korte gig in het Paard. Dat deze jongman die gezegend is met een mooi eigen stemgeluid muzikaal ook nog zoekende is bleek eveneens. Hij lijkt vooral nog op zoek te zijn naar een eigen stijl en passend repertoire, en vliegt nu heen en weer tussen folk, country, blues en rock-‘n-roll. Waarbij hij zelf zowel Bob Dylan, Hank Williams en Jack White als invloeden vermeld. Eén ding is wel zeker: Anderson is (of imiteert) geen bluesveteraan en heeft een eigen gezonde visie. Dit getuige de tekst die op zijn akoestische gitaar staat geschilderd: “Ain’t seasick, ain’t blind”. Extra vermeldenswaardig was het duet dat Branson Thorpe Anderson met Tess van der Zwet zong: ‘Long Legged Guitar Pickin’ Man’ van Johnny Cash en June Carter. Temeer omdat deze zangeres van de melodische powerpop band Dahl momenteel ook PR-dame is voor het Paard van Troje. Eervol te gast in eigen huis dus.
Rain Plans set
Wat doe je als artiest wanneer je net een nieuwe plaat uit hebt? Dan speel je dat album live ook integraal! En dat zouden meer artiesten moeten doen, het getuigt van geloof in je nieuwe songs en vertouwen in je eigen kunnen. En je moet overtuigd zijn van de kwaliteiten van je begeleidingsband uiteraard. Maar ook daar heeft Nash Gripka niets over te klagen. Met Eric Swanson op de pedal steel en elektrische gitaar, Aaron McClellan op basgitaar, Joshua Fleischmann als drummer en sologitarist ‘hired gun’ Nick Lee kregen we een uitgebalanceerde set met zestien prachtige elektrische songs te horen. Alle vier de heren namen afwisselend ook de achtergrondzang of gelijktijdig de harmoniezang op een uitstekende wijze voor hun rekening. In uitsluitend slow- en midtempo songs waarin de verhalende teksten minstens zo belangrijk zijn als de muziek zelf.
Gitaareffecten
Gripka die opgroeide in Missouri werd na zijn debuutalbum ‘New York Town’ (2009), en in nog grotere maten na de opvolger ‘Barn Doors and Concrete Floors’ (2011) als grensverleggend Americana artiest beschouwd. Zelf heeft hij steeds beweerd de authentieke muziekstijlen als rock, folk en country (wat eigenlijk gewoon bestanddelen van Americana zijn) zeker niet te schuwen. In ieder geval was er afgelopen vrijdag in het Paard geen akoestische gitaar, piano, banjo, mandoline of viool te bekennen. Alleen bij ‘Who in Time’ werd door Israel de mondharmonica beugel even omgehangen. We kregen dus een elektrisch en overwegend vinnig concert opgedist. Dit mede door toedoen van gitarist Nick Lee, die met zijn gitaareffecten voortgebracht via een groot assortiment pedalen, een belangrijke stempel op het totaalgeluid drukte.
Ruwe pareltjes
In dat opzicht wijkt een Nash Gripka live optreden misschien af van het geluid op zijn studioplaten, maar de zweverige sfeer en het onmiskenbare roots gehalte blijft ontegenzeggelijk aanwezig. Met als trademarks Gripka’s gritty voice die soms aan John Fogerty doet denken, de fijne harmoniezang, de pedal steel guitar en het reeds genoemde indringende gitaargeluid door beide gitaristen (en bij enkele songs zelfs door drie man). De negen ‘Rain Plans’ songs zijn live dus ook pareltjes maar dan ruw en onbewerkt. Sommige ook minder actueel dan het aanvankelijk lijkt, want de titeltrack ‘Rain Plans’ werd al langere tijd live gespeeld en ‘Rexanimarum’ stond reeds als ‘Jimmy Brown’ op de EP die eerder dit jaar tijdens Gripka’s tour te koop was. De overige nieuwe songs werden gedisciplineerd maar soepeltjes door de band gespeeld, waarbij Nash Gripka met grove motoriek afwisselend zijn witte Gibson en donkerrode Gretch bespeelde.
Recharged
Pas na het vierde nummer richt de enigszins schuchtere Nash Gripka zich met een paar woorden tot het publiek. Dat het geen prater is wisten we al, maar de forse en bebaarde muzikant wil de gelegenheid tot complimenteren niet aan zich voorbij laten gaan. Want het Europese – en met name Nederlandse – publiek is de laatste jaren zeer genereus naar hem geweest. Zijn concerten zijn weliswaar kleinschalig maar worden doorgaans goed bezocht. En ook zijn CD’s, LP’s en EP’s worden hier verhoudingsgewijs goed verkocht. Hij had er dus zin in, zo wist hij ons te melden en hij was na de opname sessies in zijn ranch op het platteland net buiten Austin Texas weer helemaal ‘recharged’. Met volle batterij en nieuwe energie werd na de Rain Plans set dus ook het tweede deel van de show afgedraaid. Wederom sferisch maar beweeglijk als een schijfje stereofoto’s in een View-Master systeem (en zo’n retro apparaatje was als gadget ook bij de merchandiser verkrijgbaar).
Najaarsstorm
Die beleefdheidsbetuiging en de bekendere songs verhoogde de betrokkenheid en interactie met het publiek. En met nog vier tracks van ‘Barn Doors and Concrete Floors’ in de picture steeg het intieme optreden daarom dan ook naar een hoog niveau. Met de voormalige concertopener ‘Goodbye Ghost’ en de slow countryrock song ‘Antebellum’ waarin Nick Lee zijn Fender op Neil Youg-achtige wijzen mocht laten janken. En ‘Louisiana’ en het folky ‘Drown’ die zonder viool en andere akoestische instrumenten ook best goed te verhapstukken waren. ‘Parlor Song’ was splinternieuw en zelfs nog niet eerder op EP of op een obscure live CD uitgebracht. In de curfew-less encore geen coversongs dit keer maar wel ‘Fool’s Gold’ en ‘Baltimore’, beide ook van de ‘Barn Doors’ CD. Wist je trouwens dat ‘Gripka’ ook best een lastig woord is om op te rijmen? Tja! Verder van geen betekenis hoor, en dit in tegenstelling tot Gripka’s prachtige nieuwe plaat en het geweldige Paard concert van afgelopen vrijdag. Laat de najaarsstormen maar razen, met deze muziek komen wij de winter wel weer door.
Setlist:
Woman at the Well
Through the Door
Just Like Water
Who in Time
Myer Canyon
Rain Plans
Iron of the Mountain
Mansions
Rexanimarum (Jimmy Brown)
Goodbye Ghost
Antebellum
Louisiana
Drown
Parlor Song
Encore:
Fool’s Gold
Baltimore
Lees hier een exclusief interview dat TBA? in 2012 met Israel Nash Gripka had.