BRAD klinkt vertrouwd én verrassend anders!

Gezien & gehoord in: Cultuurpodium De Boerderij Zoetermeer: Brad met support van New Killer Shoes op donderdag 14 februari 2013. Tekst & filmpje door Giel van der Hoeven met foto’s van Arjan Vermeer.

Brad zegt u? Inderdaad Brad! Geen persoon maar een band, en ze bestaan alweer 20 jaar. In die periode brachten ze vijf studioalbums en een handje vol singles uit. Brad is die andere band van gitarist en Pearl Jam oprichter Stone Gossard. Maar vooral ook de band van zanger/pianist/gitarist Shawn Smith (o.a. Pigeonhed en Satchel). De diehard Brad fans waren vooraf vooral blij om Brad eindelijk eens live in Europa te verwelkomen. Want zij wisten wat hun te wachten stond. De velen andere nieuwsgierige liefhebbers waren na afloop van het optreden in de Boerderij vooral blij verrast. Maar ook erg gelukkig erbij geweest te zijn. En wij hoorde ook bij die laatste categorie. Want het was weer eens zó’n avond…

Een goede vriend van mij heeft ooit één van de eerste live optredens van Pearl Jam in Nederland meegemaakt. Dat was begin jaren negentig in Nighttown Rotterdam. Nog vóór het legendarische Pinkpop optreden in 1992. Ik heb zijn belevenissen vaak en met lichte jaloeziegevoelens aan moeten horen. Hoe heb je dát nou kunnen missen?! Want sommige eerste kennismakingen van muzikale revoluties mág je als liefhebber gewoon niet missen! Oké, Brad is misschien niet zo jong, energiek, vernieuwend en baanbrekend zoals de grungerockers uit Seattle dat waren destijds. En ook nieuwe muzikale omwentelingen zullen waarschijnlijk steeds minder vaak voorkomen dan in het verleden. Maar Brad bracht ons met hún eerste optreden in Nederland zeker ook dat goede sensationele (en sentimentele) gevoel.

Al op 9 februari – de dag nadat Brad hun korte Europese tournee had afgetrapt in Londen – bereikte ons de eerste laaiend enthousiaste berichten. En ook de recensies die vervolgens uit Frankrijk en België kwamen waren unaniem positief en stonden strak van opwinding. Commentaren van toegenegen fans varieerden van: “zo’n band hoort toch in volle stadions en op festivals te spelen!” tot “ze moeten wel in de kleine clubs blijven spelen, ver van het postmoderne idolen status!“. Allebei die opmerkingen waren ongetwijfeld toch bedoeld om de (anonieme) liefde richting Brad’s muziek te verklaren. En zo geschiedde het ook op 14 februari jl. in de Boerderij, Zoetermeer. Uitgerekend de dag van de Heilige Valentijn. En dat kwam mooi uit want Shawn Smith zijn teksten zijn best gewichtig, maar ook poëtisch en warmhartig. Iets dat in Zoetermeer later op de avond vooral tot uiting kwam in de extra lange toegift, waarbij Shawn Smith voor een groot deel solo achter de piano plaats zou nemen.

Het vijftal uit Seattle begon de avond ook ingetogen, met de songs ‘Good News’ en ‘Nadine’, allebei tracks van hun debuutalbum ‘Shame’ uit 1993. Aanvankelijk was dat met multi-instrumentalist Harold ‘Happy’ Chichester achter de elektrische piano en Stone Gossard op de akoestische gitaar. “Gather up and rise around, there’s a circus in town” zong Shawn Smith, maar een freakshow werd het allerminst. Toch deden de eerste aanblik van de continu glimlachende Happy – met een beany op zijn kop en een lapje voor zijn oog – de excentrieke bassist Keith Lowe – sikje en brilletje op het puntje van de neus – en de corpulente bebaarde Shawn Smith wel wat koddig aan. Maar na de begintonen werd al gauw duidelijk dat dit op muzikaal gebied een bijzondere avond zou gaan worden. Liefde op het eerste gehoor, zeg maar.

Bij ‘Secret Girl’ (Interiors 1997) en ‘Waters Deep’ (United We Stand 2012) werden alle elektrische gitaren ingeplugd en ging het volume omhoog. Daarmee klonk Brad vertrouwd door het herkenbare alternatieve rock geluid maar gelijktijdig ook verrassend anders. Dit kwam voornamelijk door de inbreng én het unieke stemgeluid van Shawn Smith. Maar ook anders, door de gevarieerde composities zoals ’20th Century’ een nummer in de funktraditie van Prince (‘Purple Rain’ stond trouwens ook op de setlist maar werd bij nader inzien toch geskipped). Drummer Regan Hagar, bassist Keith Lowe en Stone Gossard voor de verandering op de bongo’s(!) lagen een onweerstaanbaar ritmisch tapijtje neer waarop Shawn zich achter de piano en vocaal mocht uitleven. ‘The Only Way’ ook van United We Stand met Stone op de akoestische gitaar was een ballade die perfect geschikt zou zijn voor de stem van Eddie Vedder. Maar de held van vandaag Smith leek ook alle soorten repertoire met gemak aan te kunnen én aan te voelen. Soulful ballads en rock & roll, wat een zangvirtuoos is die man! Love him or leave him… maar luister en huiver.

Ook Stone Gossard zelf leverde na een korte “it’s good to be here” introductie een vocale bijdrage met het splinternieuwe nummer ‘Desenfando’. Een lied met de sfeer van een Caribisch briesje op een zwoele avond. En zo deinen wij verder mee op de golven van epische zangstukken zoals ‘Price of Love’, met Happy wederom achter de piano en in de backing vocals, tot rockende windvlagen met kracht vier, zoals in ‘Last Bastion’ (United We Stand 2012). En van de neo-psychedelia in ‘Upon My Shoulders’ (Interiors 1997) naar de heavy rock van ‘Sweet Al George’ (Interiors 1997). En ook een ijzingwekkend mooie gitaarsolo in ‘Screen’ (Shame 1993) door de bescheiden vedette uit Seattle zelf. En laten we vooral het zesde bandlid, de roadie/technicus met de tamboerijn, niet vergeten. Die door de dames naast ons, vanwege zijn lange baard en technische inzicht “ZZ-LapTop” werd genoemd. Zelfs tijdens het gitaren stemmen of bij het oplossen van podiumproblemen zag hij toch steeds weer de kans om in de juiste maat op de tamboerijn mee te tikken. Het tekent de hechte vriendschap en de grote geestdrift binnen de band Brad.

De ingetogen apotheose deed Shawn Smith dus grotendeels in zijn eentje vanachter de piano; “I’m Shawn and I play the piano“, bescheidenheid siert de band. ‘Suffering’ is een Satchel song, de band waar Shawn ook samen met drummer Regan Hagar inzat. Hagar was in 1980 samen met zanger Andy Wood ook een van de oprichters van Malfunkshun. Deze band en Mother Love Bone (met o.a. Wood en later ook Gossard) worden over het algemeen beschouwd als de initiatiefnemers van de beruchte Seattle grunge beweging van begin jaren negentig. Bij het noemen van de naam Andrew Wood (1966-1990) en het spelen van een solo eerbetoon aan hem: ‘Crown of Thorns’ door Shawn, ontstond er een melancholisch gevoel van euforie bij de diehard Brad-fans. En bij ‘The Day Brings’ – wat in 1997 de eerste USA single van Interiors was – kwam de rest van de band ook weer het podium op om weer samen te gaan rocken. ‘Lift’ (Interiors 1997) en de Rolling Stones klassieker ‘Jumpin’ Jack Flash’ kregen een frisse opknapbeurt. De slow song ‘Buttercup’ was uiteindelijk het passende slotakkoord van een uitstekend optreden door een band van het betere allooi. Inderdaad, Brad is geen persoon maar een ervaren en hecht vriendencollectief met jeugdig enthousiasme. We zien ze graag weer eens terug.

Setlist:
Good News
Nadine
Secret Girl
Waters Deep
20th Century
The Only Way
Every Whisper
My Fingers
Diamond Blues
Desenfando (new song, Gossard vocals)
Price of Love
Last Bastion
Upon My Shoulders
Sweet Al George (’97, Interiors)
Screen
Encore Shawn Smith solo:
Suffering (Satchel song)
Wrapped In My Memory (Smith song)
Crown of Thorns (Mother Love Bone cover)
Encore band on stage:
The Day Brings
Lift
Jumpin’ Jack Flash (Rolling Stones cover)
Buttercup