Nieuws: North Sea Jazz Festival op 6, 7 en 8 juli 2012. Tekst van Arjan Vermeer met foto’s van Suhre (stockfotos), Tibor Kuijs, Arjan Vermeer en Hen Metsemakers.
Elk jaar kun je op de website van het North Sea Jazz Festival je eigen programma samenstellen. Daarbij wordt je geholpen door de indeling die het NSJF maakt in muziekstijlen. Zo konden wij vorig jaar het programma makkelijk samentstellen door de categorie “Gospel – Blues – Soul – Funk – Hiphop” te volgen. Dit jaar zijn de programmeurs van North Sea Jazz echter subtieler te werk gegaan: Je moet nu op zoek via de aparte categorieen ‘Blues’, ‘Singer-Songwriter’, ‘Gospel’, ‘Soul’, ‘Pop’, ‘Funk’ of ‘Fusion/JazzRock’. Althans dat zijn de categorieen die wij -bij Thebluesalone?– interessant vinden. De korte reisgids die wij jullie voor het komend festival voorschotelen met bands en muzikanten, waarvan wij vinden dat je die -dus- op 6, 7 en/of juli aanstaande echt niet mag overslaan kun je in dit artikel vinden. Maar dat ontslaat je zelf dus niet van de verplichting nog eens goed door het hele programma heen te gaan.
Op Vrijdag 6 juli 2012 kunnen we eindelijk eens genieten van John Hiatt & The Combo in de Nile-zaal. De 59-jarige singer-songwriter is door zijn diversiteit aan stijlen, variërend van new wave tot blues en country, namelijk geknipt voor het festival in Ahoy. Hiatt werd bij het grote publiek bekend door zijn monsterhit Have A Little Faith In Me, dat door tal van topartiesten werd gecoverd. Vorig jaar bracht Hiatt zijn twintigste studioalbum uit, getiteld Dirty Jeans And Mudslide Hymns, waarop hij met de hem zo kenmerkende dynamiek vunzige bluesrock afwisselt met bloedmooie lovesongs. Gewoon in de Nilze-zaal blijven want pal erna komt Van Morrison. Muzikaal trekt de 66-jarige zijn eigen plan. Je kunt het blue-eyed soul noemen, maar hij mixt er net zo makkelijk jazz en Keltische invloeden in. Voor zijn groep Them schreef hij onder meer de hit Gloria, uit zijn solocarrière is Brown Eyed Girl waarschijnlijk de grootste hit. Maar met stip bovenaan het lijstje van Grote Daden staan zijn eigenzinnige, vijf sterren-albums Astral Weeks en Moondance, waarop jazz, blues, soul en folk samengaan. Van Morrison heeft de reputatie om tijdens optredens zijn publiek mee te nemen naar grote, bijna spirituele hoogten. Maar de basis van de singer-songwriter blijft altijd de rauwe blues waarmee hij opgroeide.
Een groter contrast met Van Morrison kan bij na niet als je de Nile-route blijft vervolgen met Caroline van der Leeuw, beter bekend als Caro Emerald. Ze brak in 2009 in één keer door in Nederland. Ze was afgestudeerd aan het conservatorium en werkte als zanglerares toen ze door producers Jan van Wieringen en David Schreurs van Grandmono Records werd gevraagd de vocalen te verzorgen op een demoversie van Back It Up. De single werd een enorme hit, en opvolger A Night Like This scoorde zelfs nog beter. Haar debuutalbum Deleted Scenes From The Cutting Room Floor kwam op nummer 1 de hitlijsten binnen en bleef daar zo lang dat het een eerder record van Michael Jackson’s Thriller verpletterde. Maar dan wordt het toch echt tijd om een znader zaal op te zoeken. We gaan naar de Congo om Spectrum Road te zien en te horen. Een gedeelde liefde en bewondering voor de baanbrekende fusion van drummer Tony Williams (1945-1997) en zijn Lifetime-projecten heeft dit sterrenkwartet bijeen gebracht. Spectrum Road bestaat uit bassist Jack Bruce (mede-oprichter van Cream, maakte deel uit van Lifetime met gitarist John McLaughlin en toetsenist Larry Young en speelde mee op hun klassieke fusionplaat Turn It Over), gitarist Vernon Reid (frontman van Living Colour), toetsenist John Medeski (Medeski, Martin & Wood) en topdrumster Cindy Blackman Santana (werkte o.a. met Lenny Kravitz en echtgenoot Carlos Santana). Het kwartet treedt eind 2008 voor het eerst op in de Blue Note Club in Tokio. Daarna spelen ze in New York, San Francisco en Seattle. In 2012 verscheen het titelloze debuutalbum van de band. Spectrum Road laat horen wat de werkelijke betekenis van fusion is. En de Congo-zaal is de plek pm dat te ervaren.
We sluiten de vrijdagavond af met een nachtconcert van multi-instrumentalist Lenny Kravitz in de Maas-zaal. Kravitz is inmiddels één van de groten uit de muziekwereld en bracht vorig jaar alweer zijn negende album uit. Op Black & White America dook Kravitz in zijn eigen roots als kind van een gemengd koppel. Hij onderzocht zijn familiegeschiedenis en maakte een statement voor de multiculturele Amerikaanse samenleving. Kravitz’ invloeden zijn breed: van R&B en soul tot jazz en zelfs klassiek. Met zijn eigen muziek staat hij met een been in de rock en het andere in de soul. Wij van TheBluesAlone zijn er van overtuigd dat hij zijn schitterende performance van vorig jaar in Ahoy, waar hij zijn liefde verklaarde aan Hip Holland, gaat overtreffen op North Sea Jazz!!
Verbleven we de vrijdagavond voornamelijk in de Nile, de zaterdag-avond (7 juli 2011) kun je het beste starten in de Congo met “African-American music on steroids“! Althans, zo omschrijft Heritage Blues Orchestra zelf hun opzwepende mix van roestige blues en postmoderne jazzelementen. Traditionele rootsmuziek met een pittige en vooral avontuurlijke twist dus, die de groep in de Verenigde Staten al veel lovende kritieken bezorgde. De negenkoppige band, die dit jaar haar debuutalbum And Still I Rise uitbracht, schraapt het beste uit de Amerikaanse muziekgeschiedenis bijeen en transformeert deze keur aan stijlen tot een energieke smeltpot. Daarbij zijn de vocalen van Junior Mack, Bill Sims Jr. en zijn dochter Chaney, ondersteund door de stuwende drums van Grammy-winnaar Kenny ‘Beedy Eyes’ Smith, de drijvende kracht achter deze innovatieve live sensatie. Blijf in de Congo en je kunt je daarna verwonderen aan bluesgrootheid Taj Mahal (echte naam Henry St. Clair Fredericks). Hij beleeft alweer zijn zesde decennium als muzikant. Zijn vader was jazzpianist, componist en arrangeur, zijn moeder zong gospel. Hij nam zijn artiestennaam aan terwijl hij nog studeerde en richtte begon jaren ’60 zijn eerste band op, Taj Mahal & The Elektra’s. Inmiddels was zijn liefde voor blues al diep geworteld. Want hoewel Mahal in latere jaren uitgebreid onderzoek deed in uiteenlopende genres als reggae, folk, jazz, gospel, R&B, latin en zelfs Hawaiiaanse muziek, week hij nooit ver af van zijn bekende lome country-blues stijl. Hij speelde daarmee een enorme rol in de verlevendiging en het behoud van de traditionele, akoestische blues. Mahal speelde drie keer eerder op North Sea Jazz, maar lang geleden: in 1979, 1981 en 1998. Het festival verwelkomt hem met open armen terug voor een langverwacht lesje onvervalste blues. Maar je kunt ook kiezen voor een eerbetoon aan Etta James op het buitenpodium Mississippi: Zangeres Krystl (1983) begon als danseres, maar besefte in haar tienerjaren dat zingen een nog grotere passie was. Ze werd eind 2010 verkozen tot Serious Talent bij 3FM met haar eerste single Golden Days. In 2011 won ze zowel een 3FM Award als een Edison, allebei voor Beste Nieuwkomer. Vorig jaar bracht ze haar debuutalbum Rolling uit en deed een uitverkochte clubtour door Nederland. Op North Sea Jazz maakt Krystl haar debuut, ma
ar in plaats van haar eigen repertoire brengt ze een tribute aan de eerder dit jaar overleden zanglegende Etta James. “Toen ik voor het eerst een album van Etta James in mijn handen kreeg, was ik verkocht”, aldus Krystl. “Wat een pijn, kracht, rauwheid en soul! Ik zie er erg naar uit om op dit mooie festival een eerbetoon te mogen geven aan deze unieke zangeres.”
Op de route naar de afluister van deze avond (althans voor TheBluesAlone?) moet je even langs het Congo-Square alwaar een klein feestje zal plaatsvinden met Gumbo Circus. Het begon allemaal in 2008 tijdens een broeierige muziekavond in Amsterdam. Het motto was dampende muziek uit het diepe zuiden van Amerika, New Orleans om specifieker te zijn. Drummer en initiatiefnemer Toon Oomen doopte de avond Gumbo Night en een hit werd geboren. Tijdens North Sea Jazz presenteert Oomen met gepaste trots de hoogtepunten van het afgelopen seizoen; een aaneenschakeling vanR&B, jazz en funk uit New Orleans, een zwaan-kleef-aan van publiek en muzikanten die zich als een slang door de menigte beweegt, als een kleurrijk geheel in de ban van onweerstaanbare grooves. Daar lijkt gezien de ingrediënten van Gumbo Circus geen ontkomen meer aan. De grote vraag is: wie kan zichzelf bij het beluisteren van deze zomerse cocktail nog in de hand houden? Nadat je rustig een lekkere snack bij een van de culinaire standjes hebt verorberd ga je de Nile zaal binnen om het optreden van Robert Cray en zijn band mee te maken. “Toen ik begon met gitaarspelen, wilde ik George Harrison zijn – totdat ik Jimi Hendrix hoorde”, aldus Cray. Zijn album Strong Persuader uit 1986 en de hitsingle Right Next Door (Because Of Me) brachten hem zijn wereldwijde doorbraak én de eerste Grammy Award (inmiddels heeft Cray er vijf). Met zijn warme stem vol soul en zijn gitaarspel dat nooit een noot te veel behelst, geldt Cray als een van de artiesten die de blues weer modern en relevant maakten. Vorig jaar werd hij opgenomen in de Blues Hall Of Fame. Leuk detail: Cray vormde in 1974 zijn eerste band met Richard Cousins, de bassist die na een jarenlange afwezigheid weer terug is. De rest van de bezetting van The Robert Cray Band wordt gevuld door toetsenist Jim Pugh en drummer Tony Braunagel.
De laatste dag van dit mooie festival (zondag 8 juli 2012) gaan we in eerste instantie naar de Nile-zaal, langs bij Waylon, echte naam Willem Bijkerk. Hij vernoemde zichzelf naar zijn grote idool Waylon Jennings en deed jarenlang ervaring op in de countryscene. Hij bewoog zich meer naar soul, kreeg een platencontract aangeboden van Universal Music en was de eerste Nederlandse soloartiest die werd getekend op het befaamde Motown-label. Met zijn eerste single Wicked 
Way scoorde hij een grote hit en zijn debuutalbum Wicked Ways werd platina. Zijn succes beperkt zich inmiddels niet meer tot Nederland. In 2010 verzorgde Waylon het voorprogramma van Whitney Houston tijdens haar tournee door het Verenigd Koninkrijk en Ierland, later dat jaar deed hij zelf een kleine tour door Canada. Vorig jaar kwam zijn tweede album After All uit.
Maar deze dag is de dag van de keuzes. Je moet het optreden van Waylon voortijdig verlaten om het acoustische concert van Joe Bonamassa in de Amazon-zaal bij te wonen. Op zijn vierde werd Joe Bonamassa al gevangen door het spel van Stevie Ray Vaughn. Vier jaar later al verzorgde hij het voorprogramma voor BB King en toen hij twaalf was, trad Bonamassa regelmatig op in en rond New York. De gitarist speelt voornamelijk bluesrock in de geest van oude helden als Eric Clapton en Jimi Hendrix. De laatste jaren was hij onderdeel van de all star-rockband Black Country Communion, met onder meer Glenn Hughes, en in 2011 maakte hij een album met zangeres Beth Hart. Dit jaar gooit Bonamassa het over een andere boeg: op North Sea Jazz speelt hij een akoestische set. De band die hij daarvoor meeneemt naar Rotterdam bestaat uit Gerry O’Connor op traditionele Ierse viool, banjo en mandoline, de Zweedse multi-instrumentalist Mats Wester op Nyckelharpa, toetsenmeester Arlan Schierbaum en de Puertoricaanse percussionist Lenny Castro.
Maar je kunt ook naar de Maas-zaal gaan voor Amos Lee. De Amerikaan die werd geboren in Philadelphia, hanteert een eclectische stijl waar ruimte is voor jazz, country, folk, bluegrass en soul. Die bijzondere, gevarieerde stijl heeft van hem een uniek fenomeen gemaakt. De verbindende factor is een bijzondere vorm van spiritualiteit die je maar zelden tegenkomt, maar die in elk nummer van Lee aanwezig is. Hij debuteerde met zijn gelijknamige debuut in 2005 nadat hij had getoerd met zijn grote held Bob Dylan. In de jaren daarop werd zijn stijl eleganter en dieper. Op zijn laatste volledige album Mission Bell, dat in Amerika erg succesvol was, liet hij zich begeleiden door leden van de band Calexico. Onlangs kwam de EP AsThe Crow Flies uit. Lee was eerder dit jaar nog tweemaal te zien in e
en uitverkocht Paradiso in Amsterdam.
Maar hierna is het weer kiezen: Mike Stern in de Maas-zaal of de DJ Mixendorp in het buitenpleintje op de tweede verdieping. Gitarist Mike Stern en bassist/vocalist Richard Bona vormen zeker geen gelegenheidscombinatie. Ze treden (samen met saxofonist Bob Franceschini en drummer Dave Weckl) al jaren regelmatig samen op. En op Big Neighborhood, het laatste album van Stern, speelde Bona ook een nadrukkelijke rol. Mike Stern (1953) heeft met grootheden gespeeld als Miles Davis, Jaco Pastorius, Tom Harrell en David Sanborn, en ook deelgenomen aan groepen als Blood, Sweat & Tears en Steps Ahead. Vorig jaar waren wij nog bij zijn optreden in het kleine Paradox. Ook Richard Bona (Kameroen, 1967, sinds 1995 in New York) is iemand die het publiek snel om zijn hals heeft hangen, door zijn persoonlijkheid, zijn transparante songs en hypnotiserende spel. Zijn laatste album The Ten Shades Of Blues (2009) presenteerde aan de blues ontleende muziek. ‘Its key notes can be recognized in all cultures‘, volgens de veelzijdige bassist.Musici die naadloos passen in de geest van deze tijd. DJ MiXendorp, een pseudoniem waarachter Jan Mittendorp schuilt, blaast oude blues weer nieuw leven in. Hij combineert moderne beats en flarden van de toekomst met bestaande tracks en creëert daarmee een nieuw geluid. Live functioneert hij als een one-man-band, met zijn gitaar en een Macbook vol oude blues, nieuwe beats en funky samples. MiXendorp herstelt het oorspronkelijke karakter van de blues, als onvervalste feestmuziek, in ere. Hij zorgt voor klanken waarop iedereen kan dansen en die niet misstaan op grote feesten. Echte bluesfans én clubpubliek komen in Ahoy aan hun muzikale trekken tijdens zijn set.
Stel je eigen favoriete programma samen op: http://www.northseajazz.com/nl/programma/2012
See You @ North Sea Jazz
