Peter van Elswijk kan meer dan om het even wat

Gezien & gehoord op vrijdag 4 november 2011 in WestlandTheater De Naald Naaldwijk: Peter van Elswijk met ‘Rood Fluweel’
Review door: Giel van der Hoeven met foto’s van: Arjan Vermeer

Voor het vijfde achtereenvolgende jaar hadden wij het genoegen op een soloprogramma van Peter van Elswijk in het WestlandTheater De Naald te Naaldwijk te bezoeken. En dat verveelt nooit. Dit heeft te maken met de wisselende thema’s waarop Van Elswijk jaarlijks varieert en met de gastoptredens door ‘vogels’ van diverse pluimage. Maar ongetwijfeld ook met de intieme sfeer van zo’n kleine zaal waar in dit geval maximaal 150 personen in konden. Al moest Van Elswijk na zijn show naar aanleiding van onze opmerking: “dat het nu wel eens tijd werd voor optredens in grotere zalen” toch ook wel – enigszins twijfelachtig – toegeven dat hij daar op voorhand wel over had nagedacht”. Om er direct aan toe te voegen dat de intimiteit van kleinere theaterzalen natuurlijk wel perfect past bij zijn muziekstijl en bij zijn persoonlijke podiumpresentatie.

Veel gepassioneerde gitaristen hebben een buitenechtelijke relatie. BB King doet het zijn halve leven lang al met Lucille en Peter van Elswijk bekende gisterenavond niet meer zonder zijn Dikke Bertha te kunnen. We hebben het hier over gitaren uiteraard. Het was een van die droogkomische opmerkingen die Van Elswijk in zijn nieuwe theaterprogramma ‘Rood Fluweel’ maakte. vooraf aangekondigd als zijn nieuwe soloprogramma, maar Peter van Elswijk deed de presentatie toch niet helemaal in zijn eentje. Acteur Peter Luiten, bekend van spraakmakend en eigenzinnig toneelwerk, mocht gezeten in een relaxfauteuil nu als stemacteur enige vocale ondersteuning geven. Hij droeg met zijn zware donkere stem, bijpassende teksten voor. Ook verscheen er na de pauze tijdens het nummer ‘Aquarela do Brasil’ een balletdansende Pierrot ten tonelen, Tamara van Hagen. In Van Elswijk zijn herinnering aan de late jaren zestig, zijn jeugdperiode, vormde de zwart-witte circus clown een opvallend contrast met het overdadige rode fluweel in het kinder kerstcircus van Billy Smart destijds. En zoals Fay Lovsky dat circus als haar favoriete kersttraditie bezong in de hit ‘Christmas Was A Friend of Mine’ uit 1981, zo speelde Peter van Elswijk om dezelfde reden een zwoele Ari Barroso compositie. Omdat het circus en deze Braziliaanse traditional voor hem altijd aan elkaar verbonden zullen blijven. Tegenstellingen die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, daar gaat ‘Rood Fluweel’ dus over. De zachte, aangename kant van rood fluweel, zoals in het chique theater of van de passie. Maar ook het rood van het harde werken en pijn lijden; bebloede vingers gesneden aan de snaren van de gitaar. De fluwelen touch van Van Elswijk over de snaren van zijn akoestische gitaar kwam in het trio Braziliaanse songs misschien nog wel het beste tot uiting, hiervan maakte ook ‘Mas Que Nada’ bekend van Sérgio Mendes en het onvermijdelijke ‘The Girl from Ipanema’ (Astrud Gilberto) deel uit. Het was een prachtige mix van bossa nova en akoestische jazz, meer dan om het even wat.

Zowel het openingsnummer als wel het slotnummer van deze show werden vanachter gesloten maar doorzichtige gordijnen gespeeld. Die gordijnen waren samen met de rode drapering over de bijzettafel het enige en tevens meest opvallende podiumattribuut. Meer omkleedsels heeft de Westlands no-nonsence gitarist niet nodig. Het zorgde in combinatie met de sfeervolle rode verlichting wel voor een mooi en bijpassend chic effect. In vergelijking met zijn vorige theatershow ‘Secrets Questions and Answers’ waren ondermeer die titelsong, een Beatles medley, de songs ‘Living On A Prayer’ (Bon Jovi) en ‘The Diggers Waltz’ (Tommy Emmanuel) plus eigen composities zoals ‘Wilde Sigaren’ en ‘5 minuten voor Eric’ op de setlist blijven staan. Toegevoegd was ‘Ain’t No Sunshine’ van Bill Withers en opgedragen aan één van de vele belangrijke vrouwen (samen met zijn oma, moeder, schoonmoeder en dochter) in zijn leven, namelijk zijn eigen lieve vrouw. Ook Stevie Wonder’s ‘Superstition’ kreeg een typische Van Elswijk bewerking. Dus altijd wel met een vette knipoog naar klasse muzikanten zoals Tommy Emmanuel, Harry Sacksioni, Jan Akkerman of flamencogitarist Eric Vaarzon Morel. Het zijn idolen voor Van Elswijk maar tegelijkertijd zijn vrienden. En dat kunnen niet veel muziekliefhebbers zeggen!

Een andere demonstratie van het thema verbondenheid was de spannende ‘populaire muziek medley’ die Van Elswijk klaarblijkelijk probleemloos uit de mouw van zijn maatoverhemd schudde. In zijn bekende fingerpicking stijl passeerde titels als ‘Hey Joe’, ‘Hocus Pocus’, ‘Stairway To Heaven’, ‘Angie’ en vele anderen de revue. Maar liefst 40 fragmenten die ter inspiratie hadden gediend tijdens zijn levensloop waren in saamhorigheid aan elkaar verbonden tot één lange compositie. Razend knap en ludiek, temeer omdat ons in de afkondiging van deze medley door Peter werd verteld dat er ook een quiz aan verbonden was. Wie de meeste titels van de gespeelde fragmenten wist op te schrijven na afloop van de show in de foyer kon twee vrijkaarten winnen voor het concert dat Tommy Emmanuel op 22 januari in de Rijswijkse schouwburg zal gaan geven. Een origineel en lichtvoetig initiatief om het publiek er ook interactief bij te betrekken. Voor het vijfde achtereenvolgende jaar is Peter van Elswijk erin geslaagd om met weinig middelen en mankrachten maar met veel bevlogenheid en virtuositeit een boeiende theatervoorstelling te maken. Hij heeft daarbij de capaciteit om een positieve gevoelsmatige toestand te creëren die bezoekers motiveert en stimuleert om positief in het leven te staan en om “het een beetje gezellig te houden met elkaar”. Of zoals van Elswijk zelf zei: “houdt het simpel, dan begrijpen we elkaar het beste”.